Pierwsza praca — co trzeba wiedzieć?Pierwsza praca — co trzeba wiedzieć?
Rozpoczynasz swoją pierwszą pracę i zastanawiasz się, od czego zacząć? Niezależnie od tego, czy dopiero skończyłeś szkołę, studia, czy po prostu szukasz nowych doświadczeń – warto dobrze przygotować się do tego etapu. Praca dla studenta — jaką umowę wybrać? Jak znaleźć pierwszą pracę? Pierwsza wypłata — co warto wiedzieć? Kiedy można wziąć urlop w pierwszej pracy?
SPIS TREŚCI
- Pierwsza praca bez doświadczenia — jak znaleźć pracę?
- Pierwsza praca po studiach — ile dni urlopu przysługuje?
- Prawa pracownika — co musisz wiedzieć na starcie?
- Praca dla studenta — jaką umowę wybrać?
Pierwsza praca bez doświadczenia — jak znaleźć pracę?
Znalezienie pierwszej pracy bez doświadczenia często wydaje się trudnym zadaniem, ale w rzeczywistości wielu pracodawców jest otwartych na osoby stawiające pierwsze kroki na rynku zatrudnienia. Najważniejsze jest dobre przygotowanie, pozytywne nastawienie i świadomość, gdzie szukać odpowiednich ofert.
Pierwszym krokiem do znalezienia pierwszej pracy jest określenie, czego szukasz i w jakim trybie chcesz pracować — czy interesuje Cię pierwsza płatna praca na pełny etat, czy może praca sezonowa lub praca tymczasowa, która pozwoli zdobyć doświadczenie i dorobić w czasie nauki. Wiele osób zaczyna właśnie od takich stanowisk, które uczą odpowiedzialności, pracy w zespole i organizacji czasu.
Jeśli szukasz pracy, warto skorzystać z pomocy agencji zatrudnienia, które mają dostęp do setek ofert dopasowanych do umiejętności kandydatów. Dzięki nim możesz szybciej znaleźć pracę nawet bez wcześniejszego doświadczenia zawodowego. Warto też przeglądać portale ogłoszeniowe i zwracać uwagę na konkretne oferty pracy, w których pracodawcy zapewniają szkolenia wstępne lub wsparcie opiekuna na start.
Czytaj też: Praca w Polsce dla studentów z zagranicy — jakie miasta wybrać?
Czytaj też: Zmiana pracy — kiedy jest dobry czas?
Pierwsza praca po studiach — ile dni urlopu przysługuje?
Rozpoczęcie swojej pierwszej pracy po studiach to ważny moment – wreszcie możesz wykorzystać wiedzę zdobytą na uczelni w praktyce. Jednak wielu młodych pracowników zastanawia się, jakie prawa przysługują im na starcie, zwłaszcza jeśli chodzi o urlop wypoczynkowy.
Podpisanie pierwszej umowy o pracę to nie tylko początek kariery zawodowej, ale także uzyskanie prawa do wypoczynku. W pierwszym roku zatrudnienia urlop naliczany jest proporcjonalnie – oznacza to, że za każdy przepracowany miesiąc przysługuje 1/12 pełnego wymiaru urlopu.
Pełny wymiar wynosi:
- 20 dni – jeśli to pierwsza praca lub masz staż pracy krótszy niż 10 lat,
- 26 dni – jeśli Twój staż pracy (wraz z okresem nauki) przekracza 10 lat.
Dla absolwentów studiów wyższych oznacza to, że do stażu pracy wlicza się 8 lat nauki – więc już w pierwszym miesiącu zatrudnienia możesz mieć prawo do pełnego wymiaru urlopu szybciej, niż myślisz.
W pierwszej pracy po studiach urlop wypoczynkowy jest liczony zgodnie z przepisami Kodeksu pracy. Osoba, która dopiero podjęła pierwszą pracę, nie ma jeszcze pełnego stażu, dlatego w pierwszym roku pracy przysługuje jej urlop proporcjonalny do okresu zatrudnienia.
Standardowy wymiar urlopu to 20 dni dla osób ze stażem pracy krótszym niż 10 lat i 26 dni dla pracowników z dłuższym stażem. W przypadku pierwsza umowa i pierwsze dni pracy urlop naliczany jest w prosty sposób: liczba dni przysługująca w ciągu roku dzielona jest przez 12 i mnożona przez liczbę przepracowanych miesięcy. Przykładowo, jeśli ktoś rozpoczyna pracę w lipcu, w pierwszym roku będzie miał prawo do 10 dni urlopu proporcjonalnego.
Warto pamiętać, że pierwsza praca daje prawo do planowania urlopu dopiero po upływie okresu nabywania prawa do niego, który wynosi zwykle 1 miesiąc od rozpoczęcia pracy. Pracodawca może też ustalić zasady wykorzystania urlopu w pierwszym roku zatrudnienia, ale nie mogą one ograniczać praw wynikających z przepisów prawa pracy.
Prawa pracownika — co musisz wiedzieć na starcie?
Rozpoczynając nową pracę, warto znać swoje podstawowe prawa wynikające z Kodeksu pracy lub Kodeksu Cywilnego, ponieważ przepisy prawa pracy regulują relacje między pracownikiem a pracodawcą i określają obowiązki obu stron. Każdy pracownik lub osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia powinna znać podstawę umowy oraz rodzaj wykonywanej pracy, ponieważ te elementy wpływają na prawa i obowiązki wynikające ze stosunku pracy lub zlecenia.
Umowy mogą przyjmować różne formy – najczęściej spotykane to umowa o pracę na czas określony, na czas nieokreślony, na okres próbny, a także umowa tymczasowa czy umowa zlecenie. W przypadku umowy o pracę pracownik ma zapewnione m.in. prawo do urlopu, wynagrodzenie za czas choroby i określony czas wypowiedzenia. Osoba zatrudniona na umowę zlecenie również otrzymuje wynagrodzenie, jednak nie zawsze przysługują jej wszystkie uprawnienia wynikające z Kodeksu pracy, np. urlop wypoczynkowy czy ochrona wypadkowa w takim samym zakresie.
Czytaj też: Próg podatkowy — kiedy się przekracza?
Czytaj też: Kreatywność w pracy — jak ją rozwijać?
Praca dla studenta — jaką umowę wybrać?
Rozpoczynając praca dla studenta, jednym z pierwszych pytań, jakie pojawiają się podczas poszukiwania pierwszej pracy, jest wybór odpowiedniej formy zatrudnienia. Dla studentów najczęściej spotykane są dwie opcje – umowa o pracę oraz umowa zlecenie. Każda z nich ma swoje zalety i ograniczenia, dlatego warto je poznać jeszcze przed rozpoczęciem pierwszej pracy.
Pierwsza umowa na podstawie umowy o pracę, student zyskuje m.in. prawo do urlopu, określony czas pracy oraz ochronę wynikającą z Kodeksu pracy. Taka forma zatrudnienia sprawdza się zarówno w pracy stałej, jak i w ramach pracy tymczasowej czy pracy sezonowej. Umowa o pracę może być zawarta na czas określony lub nieokreślony, co daje większą pewność i stabilność zatrudnienia w pierwszych miesiącach zdobywania doświadczenia zawodowego.
Dla studentów atrakcyjna może być także umowa zlecenie, która jest bardziej elastyczna i pozwala łatwo dopasować godziny pracy do zajęć na uczelni. Dzięki niej można szybko znaleźć pracę, zdobyć pierwsze doświadczenie i podjąć pierwszą pracę nawet w niepełnym wymiarze czasu. Choć nie daje ona wszystkich uprawnień wynikających z Kodeksu pracy, takich jak płatny urlop, pozwala na elastyczne dopasowanie godzin pracy i wykonywanie obowiązków w różnych branżach, np. magazyn, produkcja, gastronomia czy handel.
Sprawdź też: Czy warto pracować podczas studiów w Polsce? Plusy i minusy
Podobne wpisy
