Naliczanie urlopu wypoczynkowego

[:pl]

[:]

SPIS TREŚCI

• Urlop wypoczynkowy – ile dni przysługuje?
• Urlop wypoczynkowy — ile dni jednorazowo?
  • Wymiar dni urlopu — naliczanie urlopu wypoczynkowego
  • Naliczanie urlopu wypoczynkowego
• Naliczanie urlopu wypoczynkowego dla niepełnoetatowca
• Urlop wypoczynkowy – kiedy pracownik nabywa do niego prawo?
  • Naliczanie urlopu w pierwszej pracy
  • Kolejne zatrudnienie a urlop wypoczynkowy
• Urlop wypoczynkowy – jaki wpływ na niego ma staż pracy?
• Czym jest urlop uzupełniający?
  • Jak obliczyć urlop uzupełniający?
• Dodatkowy urlop wypoczynkowy
• Urlop proporcjonalny i kiedy się należy?
• Urlop wypoczynkowy po powrocie z wychowawczego
• Podsumowanie

Urlop wypoczynkowy – ile dni przysługuje?

Wszelkie informacje odnośnie urlopu reguluje kodeks pracy. Zgodnie z nim pracownik nabywa prawo do urlopu corocznego, płatnego i nieprzerwanego. Co ważne, nie można z niego zrezygnować ani przenieść na inną osobę. Nie każda osoba pracująca jest świadoma, ile dni urlopu wypoczynkowego mu przysługuje. Ta kwestia także jest regulowana kodeksem pracy.

Wyróżniamy tu 2 przypadki:

• kiedy osoba zatrudniona podejmuje swoją pierwszą pracę – w roku, w którym podpisała pierwszą umowę o pracę, każdego miesiąca przysługuje mu prawo 1/12 podstawy wymiaru urlopu pracownika po przepracowaniu roku
• kolejna praca zatrudnionego – wówczas należy ustalić proporcjonalny wymiar urlopu, przysługujący po przepracowaniu konkretnego okresu u zatrudniającego. Zakłada się, że miesiąc kalendarzowy odpowiada 1/12 wymiaru urlopu wypoczynkowego pracownika.

Długość przysługującego urlopu wypoczynkowego jest uzależniona od czasu, jaki osoba była zatrudniona. Wlicza się do tego czasu również zatrudnienie u wcześniejszych pracodawców. Niezależnie od ewentualnych przerw w zatrudnieniu lub sposobu zakończenia stosunku pracy.

Urlop wypoczynkowy — ile dni jednorazowo?

Zasady udzielania urlopu dają możliwość podzielenia urlopu wypoczynkowego na kilka części lub wykorzystania go jednorazowo w sposób ciągły. Pracodawca powinien udzielić urlopu zgodnie z prośbą pracownika, ale tylko po zaakceptowaniu wniosku o urlop. Istnieje możliwość, że wniosek ten może zostać odrzucony. Na przykład, jeśli firma ma problemy kadrowe lub istnieją inne okoliczności wymagające twojej obecności w pracy.

Warto pamiętać, że nie ma przymusu wykorzystania urlopu w całości jednorazowo. W przypadku podzielenia go na kilka krótszych okresów, trzeba pamiętać, że jeden z nich musi trwać co 2 tygodnie.

Należy mieć na uwadze, że można również wziąć i skorzystać z urlopu nawet na 3 tygodnie naraz. W praktyce niewielu pracodawców przychyla się do takiego wniosku. Długa nieobecność pracownika zazwyczaj prowadzi do gromadzenia się niewykonanych zadań i/lub obciążenia osób zastępujących.

Wymiar dni urlopu. Jak ustalić wymiar urlop — naliczanie urlopu wypoczynkowego

Od czego zależy wymiar urlopu? Art. 154 § 1 kodeksu pracy wskazuje na wymiar urlopu wypoczynkowego dotyczący pracowników w pełnym wymiarze czasu. Wymiar urlopu zależy od stażu pracy pracownika.

Zgodnie z prawem pracy wynosi:

• 20 dni — jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat
• 26 dni — jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.

Wymiar przysługującego urlopu można ustalić w układzie zbiorowym pracy, regulaminie pracy lub też w umowie o pracę. Aby obliczyć przysługujące dni urlopu należy wziąć pod uwagę staż pracy u wszystkich pracodawców (obecnych jak i poprzednich). Następnie uwzględnić okresy nauki i inne okresy, które wliczają się do naszego stażu pracy.

Naliczanie urlopu wypoczynkowego

Jak wygląda w praktyce naliczanie urlopu? Jak można obliczyć urlop wypoczynkowy pracownika? W internecie można odnaleźć wiele kalkulatorów wymiaru urlopu. Po wypełnieniu właściwych pól, możemy wyliczyć ile dni wolnym nam się należy. Aby dokładnie obliczyć przysługujący urlop, konieczne jest przedstawienie pracodawcy pełnego, łącznego okresu naszego zatrudnienia. Dla niektórych osób, którzy posiadają kilkuletnie doświadczenie zawodowe zdobywane w różnych miejscach, może to być trudne, ponieważ nie zawsze pamiętają dokładnie, ile miesięcy czy dni spędzili u jednego pracodawcy. Dlatego też jest tak ważne, aby zachować świadectwa pracy oraz odpowiednie zaświadczenia, ponieważ bez tego żaden kalkulator urlopu nie będzie w stanie nam pomóc.

Naliczanie urlopu wypoczynkowego dla niepełnoetatowca

Urlop pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze godzin określony jest proporcjonalnie do wymiaru swojego czasu pracy. Krótko mówiąc wymiar urlopu wynosi na pół etatu będzie liczony proporcjonalnie do całego etatu.

Warto wiedzieć, że niepełne dni urlopu zazwyczaj należy zaokrąglić do pełnego dnia w górę. Niepełnoetatowcy urlop ustalają przez pomnożenie wymiaru etatu przez pełny wymiar urlopu.

Gdy zaokrąglamy w górę do pełnego dnia wymiar urlopu w danym roku kalendarzowym, trzeba pamiętać, że nie może on przekroczyć 20 lub 26 dni podstawowego wymiaru urlopu. Taka sytuacja może wystąpić, gdy pracownik zmienia kilka razy pracodawcę w ciągu roku kalendarzowego, a każdy z nowych pracodawców określa wymiar urlopu pracownika, zaokrąglając go w górę do pełnego dnia. W wyniku tych działań może dojść do przekroczenia podstawowego wymiaru urlopu wypoczynkowego.

---

Przykład

Pracownik jest zatrudniony na 3/4 etatu i jest to jego jedyny stosunek pracy. Przysługujący mu pełny wymiar urlopu w roku 2023 wynosi 26 dni. Ustalając urlop wypoczynkowy pracownika, należy pomnożyć wymiar etatu przez pełny wymiar urlopu: 3/4 x 26 dni = 19,5.

Po zaokrągleniu do pełnego dnia w górę są to 20 dni urlopu wypoczynkowego do wykorzystania przez pracownika.

---

Urlop wypoczynkowy jest udzielany pracownikowi w takie dni, w które normalnie nie świadczy pracy (zgodnie z obowiązującym rozkładem czasu pracy). Pracownikowi urlop wypoczynkowy przyznaje się w dniu, zakładając że jeden dzień do 8 godzin pracy.

Urlop wypoczynkowy – kiedy pracownik nabywa do niego prawo?

Naliczanie urlopu wypoczynkowego w pierwszej pracy

Kiedy pracownik nabywa do niego prawo? Pracownik zatrudniony po raz pierwszy, ma prawo do urlopu w danym roku kalendarzowym,. Przyznaje się go w proporcjonalnym wymiarze za każdy miesiąc pracy. Oznacza to, że co miesiąc zdobywa prawo do części urlopu, obliczonej jako 1/12 całkowitego wymiaru, który mu przysługuje.

W przypadku urlopu częściowego, za każdy przepracowany miesiąc pracownik zdobywa prawo do 1/12 części pełnego wymiaru urlopu. Zazwyczaj urlop częściowy jest obliczany od podstawowego wymiaru wynoszącego 20 dni. Przy jednym miesiącu pracy, pracownik uzyskuje prawo do 1/12 z 20 dni. Co daje 1 dzień, 5 godzin i 20 minut urlopu. Jeden dzień urlopu odpowiada 8 godzinom pracy. Po miesiącu pracy urlop wynosi zatem 1 dzień, 5 godzin i 20 minut.

---

Kolejne zatrudnienie a urlop wypoczynkowy

Prawo do kolejnego urlopu wypoczynkowego pracownik nabywa w każdym kolejnym roku kalendarzowym. W pełnym wymiarze od dnia, w którym rozpoczyna pracę w danym roku. Już nie jest obliczane proporcjonalnie, jak miało to miejsce przy pierwszym zatrudnieniu. Zmiana pracodawcy w ciągu roku nie wpływa na ogólną liczbę dni urlopowych. Urlop wypoczynkowy rozkłada się proporcjonalnie pomiędzy pracodawcami.

Jeśli osobie zatrudnionej przysługuje 26 dni urlopu, z którego nie wykorzystała ani jednego dnia, a rozpocznie okres zatrudnienia w lipcu, to u nowego pracodawcy może wykorzystać urlop za 6 miesięcy. Otrzyma wtedy 13 dni urlopowych. Gdy pracownik wykorzysta u poprzedniego pracodawcy więcej dni, niż proporcjonalnie przypadało na dany okres, to nowy pracodawca nalicza pozostałe dni urlopowe.

Zobacz także: Praca hybrydowa

Urlop wypoczynkowy – jaki wpływ na niego ma staż pracy?

Wymiar urlopu wypoczynkowego pracownika oraz prawo do urlopu zależy od:

• okresów poprzedniego zatrudnienia — warto zaznaczyć, że bez znaczenia jest sposób rozwiązania wcześniejszych stosunków pracy
• zdobytego wykształcenia.

Przepisy kodeksu pracy jasno wskazują, jakie okresu nauki należy uwzględnić podczas naliczania urlopu (stażu urlopowego). Do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu wypoczynkowego, wlicza się z tytułu ukończenia

• zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej — przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 3 lata,  
• średniej szkoły zawodowej — przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 5 lat,
• średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych — 5 lat,  
• średniej szkoły ogólnokształcącej — 4 lata,
• szkoły policealnej — 6 lat,  
• szkoły wyższej — 8 lat.

Czym jest urlop uzupełniający?

Urlop uzupełniający to urlop, do którego pracownik nabywa prawo po osiągnięciu odpowiedniego stażu pracy. Pod warunkiem, że wykorzysta należny mu dotychczasowy urlop wypoczynkowy).

Jeśli pracownik przed dniem nabycia prawa do urlopu wypoczynkowego w roku, w wyższym wymiarze, nie wykorzystał całkowicie przysługującego mu urlopu w danym roku kalendarzowym, konstrukcja urlopu uzupełniającego nie znajdzie zastosowania. W takim przypadku, wymiar urlopu zostaje zwiększony, ale należy pamiętać, że pracownikowi przysługują dodatkowe dni urlopu równoważne różnicy między wyższym a niższym wymiarem urlopu. Niezależnie od tego, kiedy nabył prawo do urlopu w wyższym wymiarze. Nawet jeśli to zdarzyło się w ostatnich dniach roku kalendarzowego, nie stosuje się w tym przypadku zasad proporcji, o których mowa w art. 1551 kodeksu pracy. Te zasady mają zastosowanie w sytuacji, gdy umowa o pracę zostaje rozwiązana w trakcie roku kalendarzowego, w którym pracownik nabył prawo do urlopu uzupełniającego.

Dodatkowe dni urlopu wypoczynkowego powinny zostać wykorzystane w roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał do nich prawo. Jeśli to się nie zdarzy, niewykorzystane dni urlopu przenoszą się na następny rok i stają się zwykłym urlopem zaległym.

Jak obliczyć urlop uzupełniający?

Pracownikowi, który wykorzystał urlop za dany rok kalendarzowy, a następnie uzyskał w ciągu tego roku prawo do urlopu w wyższym wymiarze, przysługuje urlop uzupełniający.

Jak wspominaliśmy w powyższej części artykułu pracownik zatrudniony na podstawie umowy pracę ma prawo do 20 lub do 26 dni w zależności od stażu pracy. Dlatego też, obliczenie urlopu uzupełniającego możemy przedstawić na poniższym przykładzie:

Pracownikowi w wrześniu 2011 roku przysługuje urlop uzupełniający w ilości 6 dni. Jeśli do tego czasu nie wykorzystał całego urlopu wypoczynkowego za ten rok, wtedy zostaje mu przyznane prawo do 26 dni urlopu.

W przepisach urlopowych nie przewiduje się proporcjonalnego zmniejszenia urlopu uzupełniającego. Pracownikowi przysługuje urlop wypoczynkowy w większym wymiarze w roku kalendarzowym, gdy uzyska on prawo do wyższego wymiaru urlopu, powstaje nie od początku roku, ale w momencie zaistnienia okoliczności, które powodują podwyższenie wymiaru urlopu.

Jeśli pracownik wykorzystał już urlop za dany rok kalendarzowy, a potem uzyskał prawo do urlopu w wyższym wymiarze w ciągu tego samego roku, przysługuje mu urlop uzupełniający. Niezależnie od miesiąca, w którym nabył prawo do urlopu uzupełniającego, przysługuje mu 6 dni tego urlopu, wynikających z różnicy między wyższym wymiarem urlopu (26 dni) a wcześniejszym wymiarem (20 dni).

Dodatkowy urlop wypoczynkowy

Dodatkowy urlop jest uprawnieniem pracowniczym dla osób niepełnosprawnych. Zgodnie z ustawą o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych osoba, która posiada znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności ma dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych.

Warto zaznaczyć, że pracownikowi, który ma prawo do urlopu wypoczynkowego o wymiarze powyżej 26 dni roboczych lub do dodatkowego urlopu na podstawie innych przepisów, nie przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy. W przypadku, gdy wymiar urlopu przysługującego na podstawie innych przepisów jest niższy niż 10 dni roboczych, osoba ta ma prawo do urlopu związku z niepełnosprawnością.

Osoba niepełnosprawna ma prawo do pierwszego urlopu dodatkowego po przepracowaniu jednego roku od dnia, w którym została zakwalifikowana do jednego ze wcześniej wskazanych stopni niepełnosprawności. Dzień, w którym zostaje zakwalifikowana do danego stopnia niepełnosprawności, uznaje się za dzień zaliczenia (data wydania orzeczenia przez zespół orzekający).

Urlop proporcjonalny i kiedy się należy?

Ustalenie wymiaru urlopu zależy od wielu aspektów. Należy pamiętać, że w momencie zatrudnienia w ciągu roku kalendarzowego, pracownikowi należy ustalić urlop proporcjonalny.

Urlop proporcjonalny nalicza się dla pracownika, który nie przepracował u danego pracodawcy pełnego roku kalendarzowego. Udzielanie urlopu w sposób proporcjonalny stosuje się względem osób, gdy ich powrót do pracy następuje z:

• urlopu bezpłatnego
• urlopu wychowawczego
• okresu odbywania służby wojskowej (oraz przeszkolenia wojskowego i ćwiczeń wojskowych)
• tymczasowego aresztowania
• odbycia kary pozbawienia wolności
• nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy.

Jeśli po wyliczeniu wymiaru urlopu proporcjonalnego pracownik będzie nieobecny z powodu jednej z wyżej przyczyn w ciągu roku, konieczne jest pomniejszenie urlopu zgodnie z proporcją czasu nieobecności. Jednak, jeżeli pracownik wcześniej skorzystał z urlopu w większym wymiarze niż wynikałoby to z proporcji, nie ma potrzeby dokonywania dalszego pomniejszenia urlopu.

Urlop wypoczynkowy po powrocie z wychowawczego

Powrót z urlopu pracownika powracającego pomniejsza urlop wypoczynkowy pracownika w roku kalendarzowym, w którym pracownica podejmuje decyzję powrotu do pracy. Obniżenie wymiaru urlopu wypoczynkowego pracownika następuje z upływem każdego pełnego miesiąca. Każdy miesiąc urlop wychowawczego w ciągu roku kalendarzowym wiąże się ze zmniejszeniem o 1/12. Pomniejszenie realizowane jest zawsze wtedy, gdy na dzień 1 stycznia danego roku pracownik przebywał na urlopie wychowawczym. 

---

Podsumowanie

Podsumowując, naliczanie urlopu wypoczynkowego jest istotnym aspektem w relacji między pracodawcą a pracownikiem. Ustalenie wymiaru urlopu uwzględnia różne czynniki, takie jak staż pracy i wymiar etatu, aby zapewnić pracownikowi odpowiednią ilość dni urlopu na cały rok kalendarzowy. Ważne jest również zrozumienie sposobu obliczania wymiaru urlopu cząstkowego dla osób pracujących w niepełnym wymiarze godzin.

Wydajne wykorzystanie urlopu wypoczynkowego przez pracowników jest kluczowe, aby korzystać z przysługujących im dni wypoczynku i regeneracji sił. Dlatego zachęcamy wszystkich pracowników do planowania i wykorzystywania urlopów zgodnie z potrzebami i możliwościami, aby cieszyć się pełnią zasłużonego odpoczynku. Pracownikom, którzy jeszcze nie skorzystali z urlopu, zalecamy by odpowiednio zaplanowali i wykorzystali pozostałe dni wypoczynku, unikając utraty tego cennego prawa. Dzięki odpowiedniemu wykorzystaniu urlopu wypoczynkowego, pracownicy będą w stanie utrzymać równowagę między życiem zawodowym a prywatnym, co z kolei pozytywnie wpłynie na ich zdrowie i wydajność w pracy.