Kultura organizacyjna firmy — jak ją tworzyć?

[:pl]

[:]

SPIS TREŚCI

• Kultura organizacyjna firmy — co to jest?
• Elementy kultury organizacyjnej — 3 poziomy
• Rodzaje kultury organizacyjnej firmy
• Czy warto budować kulturę organizacyjną firmy?
• Jak budować kulturę organizacji?
• Kluczowe zasady dobrej kultury organizacyjnej

Kultura organizacyjna firmy — co to jest?

Definicji kultury organizacyjnej jest wiele. Uznaje się ją za normy społeczne i systemy wartości firmy, które odróżniają ją od innych. To sposób zarządzania stosunkami międzyludzkimi. Motywuje pracowników danej firmy, tworzy odpowiednią atmosferę, sprawia, iż przedsiębiorstwo sprawnie działa. Pojęcie kultury organizacyjnej firmy było badane już w latach 70 i 80 XX wieku. Amerykańscy i Europejscy badacze byli pod wrażeniem sukcesów azjatyckich przedsiębiorstw. Szukali rozwiązania, które pomoże im w podobny sposób pracować. Okazało się, że przyczyną sukcesu azjatyckich firm była inna kultura organizacyjna.

Kultura organizacyjna — elementy

Na to pojęcie składają się trzy poziomy kultury:

• artefakty — można je podzielić na fizyczne, behawioralne i językowe. Dotyczą widocznych elementów przedsiębiorstwa, które są łatwo identyfikowane przez pracowników firmy i otoczenie zewnętrzne. Może być to język, charakterystyczne zachowania pracowników firmy, nadzwyczajny wystrój, wnętrz, tworzenie pokoi relaksacyjnych, dress code, savoir vivre.
• wartości i normy — to zbiór zasad, które są częściowo widoczne. Wyrażają się w filozofii i misji firmy. To metody zarządzania firmą, kreowany wizerunek, cechy, którymi wyróżniają się pracownicy. Mogą to być elementy dotyczące celów i strategii firmy, relacje między współpracownikami i partnerami biznesowymi. Do tego poziomu zaliczyć można również styl kierowania, cechy struktury organizacyjnej, stereotypy.
• założenia podstawowe — to przekonania, jakimi kieruje się firma. Jest to niewidoczny fundament przedsiębiorstwa. Są to wszystkie założenia, które wynosimy z domu i z naszego otoczenia, które są w nas głęboko zakorzenione. Wartości pracowników powinny być spójne z fundamentalnymi założeniami firmy. Ten poziom jest najbardziej odporny na zmianę.

Wszystkie te elementy kultury organizacyjnej powinny odpowiednio ze sobą współgrać. Pracownicy nie będą świadomi kultury organizacyjnej, gdy nie zobaczą jej w praktyce.

Czytaj też: Jak zwiększyć zaangażowanie pracowników

Rodzaje kultury organizacyjnej firmy

Jakie typy kultury organizacyjnej możemy wyróżnić?

• kultura władzy — skupia się na osobie lidera, który wywiera silny wpływ na całą organizację. Decyzje podejmują głównie liderzy, kontrolują przebieg informacji. Sprawdza się zazwyczaj w małych przedsiębiorstwach. Problem pojawia się, gdy traci się lidera, ponieważ sytuacja powoduje duży chaos.
• kultura celu — nacisk kładzie się na to, aby praca została wykonana. Stawia się na pracę zespołową, na osiąganie wspólnego celu organizacji. Wyróżnia się dużą elastycznością i możliwością przystosowania do określonych warunków.
• kultura roli — polega na współpracy opartej na procedurach i zakresach czynności. Efektywność zależy od jasno określonych celów i przydzielonych zasobów dla poszczególnych działów. Ważniejsza jest formalna pozycja w hierarchii niż indywidualne cechy osobowości. Rolę pracownika stawia się na pierwszym miejscu, a nie jednostkę, która tę rolę pełni. Taka kultura działa dobrze w stabilnym środowisku, gdzie cele firmy nie zmieniają się często, a można utworzyć wyspecjalizowane zespoły dla każdego zadania.
• kultura jednostki — stawia się jednostkę w centrum zainteresowania. Ten rodzaj kultury skupia się na zorganizowaniu wygodnego miejsca pracy, ponieważ chce zaspokoić potrzeby zawodowe pracowników.

Inne rodzaje kultury organizacyjnej

Istnieje również inna klasyfikacja kultury organizacyjnej. Stworzona została poprzez test oceny kultury organizacji OCAI, który pozwala wyróżnić następujące rodzaje kultury:

• kultura klanu — tworzy rodzinną atmosferę w miejscu pracy. Lider jest uważany za mentora. Stawia się na pracę zespołową. Wyznaje się wartości takie jak: wzajemny szacunek, przyjaźń, lojalność, tradycję. Sukces głównie wynika z dobrego dbania o pracowników oraz potrzeby klienta.
• kultura rynkowa — polega na wykonywaniu zadań, za które dostaje się wyniki finansowe. W firmie panuje duża konkurencja, a pracownicy nastawieni są na wygrywanie. Dostają wyzwania, z którymi muszą się zmierzyć, aby dostać nagrodę.
• kultura adhortacji — to rodzaj dynamicznej kultury organizacyjnej, która skupia się na kreatywności. Wyróżnia się takie cechy i wartości jak: rozwój, innowacje, eksperymenty, wolność. Właściwie każdy może wychodzić z inicjatywą, proponować nowe rozwiązania i eksperymentować.
• kultura hierarchii — polega na strukturze i sztywnych zasadach. Jest kierownik, a pod nim są pracownicy, którzy muszą dopasować się do jego reguł. Nacisk kładzie się na efektywność i jednolitość. Rozwiązuje się problemy poprzez kontrolowanie i ulepszanie procesów.

Czy warto budować kulturę organizacyjną firmy?

Funkcje kultury organizacyjnej

Kultura organizacyjna przedsiębiorstwa ma wiele znaczących funkcji. Jakie znaczenie ma kultura dla organizacji? Jakie są podstawowe funkcje kultury organizacyjnej?

• pomaga w kształtowaniu tożsamości firmy i określaniu wspólnych wartości, które są istotne dla pracowników. Ustanawia jasne ramy odniesienia, czego organizacja oczekuje od swoich członków.
• ustala normy i oczekiwania dotyczące zachowań i postaw w miejscu pracy,
• pomaga w budowaniu wspólnego języka i sposobu działania w organizacji,
• tworzy warunki, w których pracownicy czują się komfortowo i są również motywowani do osiągania celów organizacji,
• integruje i wzmacnia identyfikację pracowników z firmą,
• pomaga utrzymać stabilność i ciągłość w organizacji, zapewniając spójność w działaniach i podejmowanych decyzjach,
• może przyciągać i zatrzymywać utalentowanych pracowników. Osoby, które pasują do wartości i norm organizacji, są bardziej skłonne do pozostania w firmie i włożenia w nią wysiłku,
• wyznacza zasady władzy,
• umożliwia zrozumienie misji i wizji firmy.

Kultura organizacyjna spełnia zatem potrzeby bezpieczeństwa, przynależności i przewidywalności. Podstawą kultury organizacyjnej firmy powinien być kodeks etyczny, ustalony wspólnie przez wszystkich pracowników. Jeśli będziesz wprowadzać ją w swojej firmie, to może ona znacząco poprawić wewnętrzną komunikację.

Czytaj też: Lean management — na czym polega?

Jak budować kulturę organizacji?

Budowanie kultury organizacyjnej firmy jest procesem, który wymaga zaangażowania i konsekwentnego działania. Jak pielęgnować kulturę organizacyjną? Jak zbudować dobrą kulturę organizacyjną? Oto przykłady kultury organizacyjnej:

• Zdefiniuj jasne wartości, na których ma się opierać firma. Dodatkowo określ, jakie cele chcesz osiągnąć i jakie są priorytety organizacji. Te wartości i cele będą stanowić fundament kultury organizacyjnej.
• Zaangażuj pracowników w proces tworzenia kultury organizacyjnej. Zbieraj od nich informacje zwrotne, dowiedz się, jakie mają oczekiwania, wartości i preferencje.
• Zadbaj o otwartą i transparentną komunikację wewnątrz organizacji. Informuj pracowników o celach, strategiach i zmianach w firmie. Stwórz przestrzeń do dzielenia się pomysłami i opiniami. Włącz pracowników w proces podejmowania decyzji.
• Buduj zaufanie i wzajemny szacunek. Twórz atmosferę, w której każdy czuje się doceniony i ma możliwość wyrażania swojego zdania. Rozwiązuj konflikty w konstruktywny sposób i promuj otwartość na różnorodne perspektywy.
• Przekształć wartości organizacji w konkretne działania. Podejmuj działania, które są zgodne z wartościami i cele organizacji. Nagradzaj i doceniaj pracowników, którzy reprezentują te wartości w codziennej pracy.
• Daj pracownikom odpowiedzialność za swoje zadania i działania. Zapewnij możliwość awansu i rozwoju ścieżek kariery, aby pracownicy czuli się docenieni i widzieli perspektywę rozwoju w organizacji.
• Regularnie oceniaj postępy w budowaniu kultury organizacyjnej. Monitoruj wskaźniki związane z zaangażowaniem pracowników, satysfakcją, komunikacją i innych obszarów kluczowych dla kultury organizacyjnej. Obserwuj kulturę firmy, aby móc później wyciągnąć wnioski i w przyszłości ją ulepszyć.

Należy pamiętać, iż każda branża ma swoją specyfikę, a to wpływa na to, jak wygląda kultura organizacyjna firmy. Kultura organizacji powinna zostać oparta na skutecznej komunikacji, budowaniu społeczności wewnątrz firmy,  zdrowiu, docenianiu oraz odpowiednim wynagradzaniu pracowników.

Kluczowe zasady dobrej kultury organizacyjnej

Dobrej kultury organizacyjnej towarzyszy szereg zasad, które promują efektywność, współpracę i dobry klimat w miejscu pracy.

• Szanuj wszystkich pracowników.
• Wprowadź work life balance — równowagę między pracą, a życiem prywatnym.
• Zadawaj pytania i słuchaj.
• Promuj innowacyjność i kreatywność.
• Wspieraj współpracę.
• Postaw na otwartą komunikację.
• Zachęcaj do rozwoju.

Duże znaczenie dla firmy ma kultura organizacyjna. Nawet jeśli pierwszy raz słyszysz to pojęcie, to wiedz, że i w Twojej firmie istnieje kultura organizacyjna. Warto budować kulturę organizacyjną, ponieważ poprawia znacznie wiele aspektów działania firmy. Właściwa kultura organizacyjna w zarządzaniu odgrywa kluczową rolę podczas momentów kryzysowych, ale nie tylko. Podsumowując, silna kultura organizacyjna pozwala wyróżnić się na tle konkurencji. Każda firma powinna wprowadzić najlepszy dla siebie rodzaj kultury, tak jak to robię największe firmy na świecie.

Sprawdź też: Czym jest komunikacja interpersonalna?