Praca z domu — jak pracować efektywnie?
Praca zdalna stała się bardzo popularna w ostatnich czasach, zmieniając sposób organizacji pracy. Praca z domu może jednak powodować rozproszenie i słabszą koncentrację. Jak pracować efektywnie w domu? Jakie są główne wyzwania pracy w domu? Jakie są główne zalety pracy zdalnej? Jak się przygotować do pracy zdalnej?
SPIS TREŚCI
- Czym jest praca zdalna?
- Praca zdalna w Kodeksie pracy
- Jakie są główne wyzwania pracy w domu?
- Praca z domu — jak pracować efektywnie?
- Zalety pracy zdalnej
Czym jest praca zdalna?
Praca zdalna to forma wykonywania obowiązków zawodowych, w której pracownik wykonuje je poza siedzibą firmy — najczęściej w swoim domu, ale także w innych lokalizacjach, takich jak np. kawiarnia, biura coworkingowe itp. Pracownik pracujący zdalnie wykorzystuje wtedy takie narzędzia pracy jak: internet, komputer/laptop, komunikatory, mail, platformy do zarządzania projektami itp. Praca zdalna może być wykonywana w każdym wymiarze czasu pracy oraz może być łączona z pracą w biurze (praca hybrydowa). Praca zdalna nie jest możliwa w każdym zawodzie z uwagi na rodzaj wykonywania pracy. Najczęściej popularna jest w zawodach związanych z użyciem komputera, jako głównego narzędzia pracy, np: marketing, obsługa klienta, rekrutacja, IT, rachunkowość i finanse.
Praca zdalna w Kodeksie pracy
Praca zdalna w 2023 roku została uregulowana w Kodeksie pracy, wyznaczając pracodawcom i pracownikom zasady jej działania. Zmiany wprowadzone w przepisach zdefiniowały pracę w domu jako wykonywanie obowiązków służbowych poza siedzibą pracodawcy.
Praca zdalna jest ustalana pomiędzy pracodawcą a pracownikiem, może być uzgadniana podczas podpisywania umowy lub w trakcie trwania umowy. Pracodawca ma możliwość narzucenia pracy zdalnej pracownikowi, ale musi zadbać o odpowiednie warunki pracy. Pracownik może wykonywać swoje obowiązki w trybie zdalnym na podstawie własnej prośby, pod warunkiem uzyskania zgody pracodawcy. Musi wtedy jednak złożyć wniosek u swojego przełożonego.
W przepisach widnieje także termin: praca zdalna okazjonalna, jest to możliwość pracy zdalnej ze względu na potrzeby pracownika. Pracownik może złożyć wniosek u pracodawcy elektronicznie lub stacjonarnie maksymalnie 24 razy w roku. Z uwagi na szczególny charakter nie będą stosowane wszystkie przepisy dotyczące pracy zdalnej (np. obowiązek zapewniania materiałów i narzędzi pracy). Praca zdalna okazjonalna została wprowadzona z powodu:
- konieczności sprawowania opieki nad potrzebującym doraźnej opieki nad członkiem rodziny,
- potrzeba wyjazdu do innej miejscowości (poza stałe miejsce wykonywania pracy) w celu załatwiania spraw osobistych.
Czytaj też: Urlop od siły wyższej — kiedy przysługuje?
Czytaj też: Ocena pracownicza — jakie przynosi korzyści?
Jakie są główne wyzwania pracy w domu?
Praca w domu może być bardzo wygodnym sposobem pracy, jeśli tylko dobrze ją zorganizujemy. Tryb pracy zdalnej może być efektywny pod warunkiem stworzenia odpowiednich warunków pracy, takich jak miejsce pracy, czy unikanie rozpraszaczy. Jakie są główne wyzwania pracy zdalnej?
- brak oddzielania pracy od życia prywatnego — praca w tym samym miejscu, w którym także odpoczywamy może negatywnie wpływać na nasze samopoczucie. Mamy wtedy poczucie, że nie wychodzimy z pracy, co utrudnia relaks i zwiększa napięcie.
- rozpraszacze i brak koncentracji — w domu możemy natknąć się na wiele rozpraszaczy, które będą zaburzać naszą uwagę i skupienie. Mogą to być inni domownicy, którzy będą stwarzać hałas, obowiązki domowe lub social media.
- problemy z motywacją — brak fizycznego nadzoru nad pracownikiem lub wsparcia ze strony współpracowników może powodować zmniejszoną motywację do pracy. Monotonia pracy w tym samym miejscu może dodatkowo prowadzić do spadku chęci do pracy.
- izolacja społeczna — praca w domu ogranicza kontakt społeczny, w tym relacje między współpracownikami i przełożonymi. Brak codziennych interakcji może prowadzić do poczucia osamotnienia. Długotrwała izolacja może wpływać negatywnie na zdrowie psychiczne, powodując obniżenie nastroju.
- trudność w organizacji pracy — praca zdalna wymaga samodyscypliny i umiejętności zarządzania czasem. Brak odpowiedniej organizacji może wprowadzić chaos, zwłaszcza gdy nie mamy ustalonych godzin pracy.
- zwiększone ryzyko wypalenia zawodowego – bez wyraźnej granicy między pracą a odpoczynkiem pracownicy zdalni często pracują dłużej, niż powinni. Brak przerw, przeciążenie obowiązkami i ciągłe przebywanie w tym samym środowisku mogą prowadzić do zmęczenia, frustracji, a w skrajnych przypadkach – wypalenia zawodowego.
Praca z domu — jak pracować efektywnie?
Praca zdalna wymaga odpowiedniej organizacji i samodyscypliny, aby mogła być równie efektywna jak tradycyjna praca w biurze. Jak pracować efektywnie? Jak zachować zdrową równowagę pracy zdalnej?
- Stwórz odpowiednie miejsce pracy — wyznacz w domu miejsce do pracy, w którym będziesz mógł się skupić na swoich obowiązkach zawodowych. Nie musi to być osobny pokój, może to być po prostu biurko w cichym kącie.
- Ustal jasny harmonogram dnia — regularne godziny pracy pomagają utrzymać dyscyplinę i oddzielić życie prywatne od zawodowego. Zaczynaj i kończ pracę o stałych porach, robiąc przerwy na odpoczynek i posiłki.
- Unikaj rozpraszaczy — wyłącz powiadomienia z mediów społecznościowych, zminimalizuj hałasy i zadbaj o to, by domownicy wiedzieli, kiedy jesteś zajęty.
- Stawiaj sobie realistyczne cele — rozpoczynaj dzień od ustalenia priorytetów i zadań, które musisz zrealizować. Dzięki temu unikniesz chaosu i dezorganizacji.
- Dbaj o komunikację w zespole — praca zdalna może ograniczać kontakty z innymi, dlatego regularnie komunikuj się z zespołem.
- Rób przerwy — rób krótkie przerwy, które pomogą zregenerować umysł i zwiększyć produktywność. Wstań od biurka, przeciągnij się, napij się wody lub spędź kilka minut na świeżym powietrzu.
- Ustal granicę między pracą zdalną a życiem prywatnym — kiedy kończysz pracę, odłóż komputer i wyłącz myślenie o obowiązkach zawodowych.
Czytaj też: Umowa B2B – co trzeba wiedzieć?
Czytaj też: Pokolenia w rekrutacji
Zalety pracy zdalnej
Komfort pracy zdalnej to największa zaleta pracy w domu. Wszystko jednak zależy od własnej organizacji pracy. Co jeszcze możemy zaliczyć do zalet pracy zdalnej?
- brak dojazdów do pracy — pracując zdalnie, oszczędzamy cenny czas, który normalnie poświęcilibyśmy na codzienne dojazdy. Dzięki temu mamy więcej czasu na odpoczynek, czy na obowiązki domowe.
- elastyczność czasu pracy — wiele osób pracujących zdalnie ma możliwość elastycznego ustalania godzin pracy. Dzięki temu łatwiej dostosować harmonogram do własnych potrzeb
- większa samodzielność — pracując zdalnie, możemy zorganizować swoją pracę na swój indywidualny sposób. Dzięki temu mamy poczucie samodzielności.
- niższe koszty — praca zdalna pozwala obniżyć koszty związane z dojazdami.
- większa produktywność i koncentracja — w wielu przypadkach praca w domu sprzyja lepszej koncentracji, zwłaszcza jeśli praca w biurze prowadzi do hałasu.
- dostęp do szerszego rynku pracy zdalnej — dzięki pracy zdalnej możliwe jest zatrudnienie się w firmach z różnych regionów, a nawet krajów, co daje większe możliwości zawodowego rozwoju i poszerzania doświadczenia.
- lepsza kontrola nad zdrowiem i samopoczuciem — pracując zdalnie, można dostosować swoje otoczenie, warunki pracy oraz czas na przerwy, co wpływa na lepsze samopoczucie fizyczne i psychiczne. Można łatwiej zadbać o zdrowe nawyki, takie jak regularne ćwiczenia czy zdrowa dieta.
Zasady wykonywania pracy zdalnej oraz definicja pracy zdalnej zostały uregulowane w Kodeksie pracy. Wyróżniamy dwa rodzaje pracy zdalnej: pracę zdalną całkowitą i pracę hybrydową. Praca w domu może być wykonywana jako praca dodatkowa lub być pracą stałą, w każdym wymiarze czasu.
Aby zapewnić efektywną pracę zdalną, warto zadbać o odpowiednią organizację przestrzeni, wyznaczenie granic między życiem zawodowym a prywatnym oraz regularne planowanie zadań. Dzięki rosnącemu zapotrzebowaniu na pracowników zdalnych, znalezienie pracy w tym trybie staje się coraz łatwiejsze. Wiele firm oferuje elastyczne oferty pracy zdalnej, dostosowane do różnych branż i umiejętności.
Sprawdź też: Odprawa dla pracownika — kiedy się należy?