Umowa o pracę na zastępstwo
Umowa o pracę na zastępstwo to szczególny rodzaj umowy, który pozwala na znalezienie zastępstwa pracownika w przypadku urlopu, choroby lub innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika. Pozwala ono zachować ciągłość pracy bez konieczności tworzenia nowego stanowiska pracy. Co trzeba wiedzieć o umowie o pracę na zastępstwo. Kiedy warto skorzystać z umowy o zastępstwo?
SPIS TREŚCI
- Umowa o zastępstwo — co to jest?
- Ile trwa umowa na zastępstwo?
- Umowa o zastępstwo — co zawiera?
- Wynagrodzenie przy umowie na zastępstwo
- Czy można rozwiązać umowę o zastępstwo?
- Zalety i wady umowy na zastępstwo
Umowa o zastępstwo — co to jest?
Umowa o pracę na zastępstwo jest umową na czas określony, która zawierana jest w celu zastępstwa pracownika. Według przepisów umowa może być zawierana w sytuacjach, gdzie nieobecność pracownika zastępowanego jest przewidywana i tymczasowa. Zawarcie takiej umowy uzasadniają takie sytuacje jak:
- urlop bezpłatny
- urlop zdrowotny
- długotrwała choroba
- urlop macierzyński
- urlop wychowawczy
Podpisanie umowy o pracę na zastępstwo może mieć również inny powód usprawiedliwionej nieobecności. Powyżej przedstawiliśmy najczęstsze sytuacje.
Umowa na zastępstwo istniała do 22 lutego 2016 roku, po nowelizacji Kodeksu pracy przestała funkcjonować jak odrębny twór. Obecnie stanowi jeden z typów terminowego stosunku pracy.
Ile trwa umowa na zastępstwo?
Umowa o pracę na zastępstwo jest umową terminową, która zawierana jest na jakiś określony czas. Jej długość nie określa Kodeks pracy, więc może być zawierana bez przepisu, że umowy na czas określony nie mogą przekroczyć 33 miesięcy a ich liczba nie może przekroczyć 3. Pracodawca jednak może poprzedzić zawarcie umowy okresem próbnym, który trwa najczęściej 3 miesiące.
Przy zawieraniu danej umowy pracodawca jednak musi wskazać czas trwania umowy. Jeśli jest to niemożliwe, ponieważ nie wiemy, na jaki czas nie będzie pracownika, to pracodawca może zawrzeć umowę na czas zastępstwa pracownika, bez określania konkretnej daty. Zdarza się tak, jeśli pracownik przebywa na zwolnieniu chorobowym, a terminu trwania choroby nie da się określić. W treści umowy można również umieścić zapis, który mówi o tym, że umowa obowiązuje do momentu powrotu pracownika do pracy wraz z imieniem i nazwiskiem osoby zastępowanej.
Czytaj też: CV pracownika biurowego — wzór
Czytaj też: Odporność psychiczna
Umowa o zastępstwo — co zawiera?
Osoba, która przejmuje obowiązki pracownika, musi być zatrudniona na tym samym stanowisku i wykonywać identyczne zadania. W treści umowy powinny znaleźć się następujące informacje:
- strony umowy,
- data zawarcia umowy na zastępstwo,
- rodzaj pracy,
- miejsce wykonywania pracy,
- wskazanie osoby zastępowanej lub przyczyny zastępstwa pracownika,
- wynagrodzenie za pracę,
- wymiar czasu pracy,
- urlop,
- warunki pracy,
- postanowienia dotyczące zakończenia umowy,
- termin rozpoczęcia pracy,
- podpisy stron umowy.
Wynagrodzenie przy umowie na zastępstwo
Warunki umowy o pracę na zastępstwo dotyczące wynagrodzenia mogą się różnić od warunków pracy pracownika zastępowanego. Pracodawca może zaproponować inne wynagrodzenie, ale powinno być uzasadnione obiektywnymi przesłankami, np. niższymi kwalifikacjami, mniejszym zakresem obowiązków, czy niższym wymiarem czasu pracy. Podobnie jest w sytuacji, gdy pracownik uzyskuje większe wynagrodzenie.
Przede wszystkim, wynagrodzenie pracownika zatrudnionego na umowę o zastępstwo powinno być adekwatne do rodzaju wykonywanej pracy oraz posiadanego doświadczenia i kwalifikacji, podobnie jak w przypadku pozostałych form zatrudnienia.
W przypadku obowiązywania w firmie odrębnych przepisów dotyczących wysokości wynagrodzenia i jego systemu na określonych stanowiskach zastępca musi być wynagradzany co najmniej zgodnie z ustalonymi wewnętrznymi przepisami dotyczącymi pensji na danym stanowisku.
Oprócz podstawowego wynagrodzenia pracownik na zastępstwo może być uprawniony do różnych dodatków, takich jak dodatek za pracę w nocy, nadgodziny czy inne składniki wynagrodzenia przewidziane w regulaminie pracy.
Czytaj też: Start up — czym jest i jak działa?
Czytaj też: Co to jest system ATS?
Czy można rozwiązać umowę o zastępstwo?
Umowa o pracę na zastępstwo to typ umowy na czas określony, a więc zazwyczaj kończy się automatycznie z upływem okresu, na który została zawarta. W takiej sytuacji wypowiedzenie umowy na zastępstwo nie jest potrzebne, ponieważ umowa gaśnie sama.
Zdarza się jednak, że pracodawca lub pracownik mogą chcieć rozwiązać umowę na zastępstwo przed upływem tego czasu. W sytuacjach takich jak te istotne jest zawarcie warunków rozwiązania umowy w jej treści. Jeśli umowa przewiduje klauzulę umożliwiającą wcześniejsze rozwiązanie stosunku pracy, należy przestrzegać procedur określonych w dokumentacji.
Częstym przypadkiem wcześniejszego rozwiązania umowy jest powrót do pracy zastępowanego pracownika. W takiej sytuacji pracodawca może rozważyć wypowiedzenie umowy.
Umowa o pracę na zastępstwo może zostać rozwiązana przez pracownika lub pracodawcę z konkretnego powodu. Rozwiązanie umowy jednak powinno odbyć się z zachowaniem okresu wypowiedzenia umowy, który powinien być ustalony wcześniej w umowie. Termin wypowiedzenia umowy musi wynosić co najmniej dwa pełne tygodnie, chyba że strony postanowiły inaczej. Jeśli któreś z postanowień umowy zostanie złamane przez jedną ze stron, możliwe będzie także jej rozwiązanie bez zachowania okresu wypowiedzenia.
Umowa na zastępstwo a urlop
Przy umowie o pracę na zastępstwo ma się dokładnie takie samo prawo do urlopu jak przy zwykłej umowie o pracę. Według przepisów prawa pracy każdy pracownik niezależnie od formy zatrudnienia ma prawo do corocznego, nieprzerywanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Przepisy te obejmują również osoby zatrudnione na zastępstwo.
Wymiar urlopu wypoczynkowego jest zależny od łącznego stażu przez pracownika:
- 20 dni urlopu przysługuje jeśli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat,
- 26 dni urlopu wypoczynkowego przysługuje jeśli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.
Staż pracy, od którego zależy wymiar urlopu, obejmuje cały okres zatrudnienia u danego pracodawcy, a także poprzednie okresy zatrudnienia u innych pracodawców czy okresy edukacji.
Zalety i wady umowy na zastępstwo
Umowa o pracę na zastępstwo niesie za sobą zarówno wady jak i zalety. Co można do nich zaliczyć?
Zalety umowy na zastępstwo
- Umowa rozwiązuje się automatycznie z dniem końca umowy lub powrotu zastępowanego pracownika.
- Od 2016 roku umowa o pracę na zastępstwo nie posiada limitu okresu 33 miesięcy i 3 umów na czas określony. Można więc ją przedłużać, bez limitu umów.
- Umowa na zastępstwo jest elastyczna, obie strony mają swobodę rozwiązywania umowy. Można ją zerwać przed jej zakończeniem.
- Umowa o pracę na zastępstwo obejmuje krótszy okres niż typowa umowa o pracę, co oznacza mniejsze zobowiązanie dla obu stron.
Wady umowy na zastępstwo
- Przy umowie na zastępstwo obowiązują podobne przepisy jak przy zwykłej umowie o pracę. Pracodawca musi skierować pracownika na szkolenie BHP oraz na ewentualne badania lekarskie. To głównie minus dla pracodawców, ponieważ generuje dodatkowe koszty.
- Umowa nie oferuje stabilności zatrudnienia, co dla niektórych może być dużym minusem.
- Pracownicy zatrudnieni na zastępstwo mogą otrzymywać mniejsze wynagrodzenie, ale nie jest to reguła. Prawnie jednak mogą zarabiać mniej, jeśli są do tego powody, np. mniejsze kwalifikacje itp.
Podsumowanie
- Warunkiem zatrudnienia pracownika na zastępstwo jest usprawiedliwiona nieobecność zastępowanego.
- Wypowiedzenie umowy o zastępstwo może być za porozumieniem stron, w momencie zakończenia terminu czasu trwania umowy lub z zachowaniem okresu wypowiedzenia. Wszystko zależy od treści zawieranej umowy.
- Wynagrodzenie umowy na zastępstwo zazwyczaj jest podobne, jak w przypadku osoby zastępowanej, ale może być wyższe lub niższe ze względu na poziom kwalifikacji danej osoby.
- W przypadku umowy o pracę na zastępstwo większość praw pracy jest taka sama jak przy stosunku pracy. Pracownikowi więc przysługuje urlop wypoczynkowy, zwolnienie lekarskie oraz inne świadczenia.
Sprawdź też: Praca przy komputerze — ile przysługuje przerwy?