Zwolnienie dyscyplinarne – jakie są konsekwencje?
[:pl]Zwolnienie dyscyplinarne, czyli tak zwana “dyscyplinarka” jest specyficznym zakończeniem stosunku pracy. Ten sposób rozwiązania umowy następuje w wyniku naruszenia powinności i obowiązków pracowniczych lub złamania określonych reguł w regulaminie pracy. Co może być przyczyną zwolnienia dyscyplinarnego? Co to jest ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych? Podpowiadamy!
Co oznacza dyscyplinarne zwolnienie z pracy?
Dyscyplinarka to rozwiązanie umowy o pracę z zatrudnionym, bez zachowania okresu wypowiedzenia umowy. Pracodawca ma prawo zwolnić pracownika w trybie dyscyplinarnym w każdej chwili, jeśli ma ku temu podstawy. Ważne jest podanie powodu przy tego typu zwolnieniu. Zanim (jako przełożony) zdecydujesz się na ten rodzaj rozwiązania stosunku pracy powinieneś dokładnie ocenić całą sytuację, ponieważ zgodnie z interpretacją Sądu Najwyższego rozwiązanie stosunku pracy bez okresu wypowiedzenia jest możliwe tylko w określonych warunkach.
Pracodawca musi wykazać, że działanie, które skutkowało zwolnieniem dyscyplinarnym pracownika było celowe i wiązało się z potencjalną szkodą dla firmy (czyli naruszeniem podstawowych obowiązków), aby uzasadnić decyzję o dalszym zatrudnianiu takiej osoby.
Podstawa prawna zwolnienia dyscyplinarnego
Rozwiązanie umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia (w trybie dyscyplinarnym) następuje zgodnie z przepisami Kodeksu Pracy. Artykuł 53 Kodeksu Pracy jasno wskazuje sytuacje, na podstawie których pracodawca może zwolnić pracownika dyscyplinarnie.
Co zawiera oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia?
Wypowiedzenie umowy pracownika ze skutkiem natychmiastowym powinno być udokumentowane w formie pisemnej. Ponadto dokument ten zawiera takie elementy jak:
- tytuł z informacją o rozwiązaniu umowy o pracę z winy pracownika bez zachowania okresu wypowiedzenia,
- dane pracodawcy,
- dane pracownika,
- informacja o rozwiązaniu umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia
- powód rozwiązania umowy ze skutkiem natychmiastowym,
- pouczenie o możliwości odwołania się do sądu pracy,
- podpis stron umowy.
Rozwiązanie umowy pracownika natychmiastowo i zawarcie tej informacji w świadectwie pracy utrudnia dalsze poszukiwanie pracy. Zanim zwolniony pracownik rozpocznie poszukiwanie nowej pracy, warto jest by przygotował pełną dokumentację, która potwierdzi jego umiejętności i kompetencje. Potencjalni pracodawcy doceniają zdolność do przyznawania się do błędów i rozpoznawania własnych słabych stron, dlatego istotne jest świadome zrozumienie zwolnienia dyscyplinarnego.
Ważne!
Pracownik nie ma obowiązku podpisać wypowiedzenia umowy. Doręczenie wypowiedzenia umowy uznaje się za skuteczne. Szczególnie jeśli miało to miejsce w obecności innej osoby.
Pracodawca może pracownika zwolnić dyscyplinarnie w ciągu 30 dni od chwili pojawienia się przyczyny rozwiązania umowy. Po tym czasie nadal istnieje możliwość zakończenia stosunku pracy, jednak z zachowaniem okresu wypowiedzenia. Jeśli pracodawca nie rozwiąże umowy, ma prawo nałożyć na pracownika karę pieniężną lub karę porządkową.
Nawet pracownicy objęci szczególną ochroną przed wypowiedzeniem nie są wyłączeni spod ryzyka zwolnienia dyscyplinarnego. Dokument, często nazywany “dyscyplinarką” można dostarczyć pracownikowi w wieku przedemerytalnym, lub kobiecie w ciąży. Bez znaczenia jest również, czy umowa jest na czas próbny, określony czy nieokreślony.
Przyczyny zwolnienia dyscyplinarnego
Przepisy kodeksu pracy dokładnie precyzują, w jakich okolicznościach można wręczyć pracownikowi wypowiedzenie umowy w trybie dyscyplinarnym. Jakie są najczęstsze powody zwolnienia dyscyplinarnego? Kiedy można zwolnić pracownika dyscyplinarnie?
Na podstawie obowiązującego prawa przyczynami rozwiązania umowy w trybie natychmiastowym są:
Ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych
Naruszenie przez pracownika podstawowych obowiązków to nic innego jak:
- niewykonywanie poleceń służbowych
- notoryczne spóźnianie się do pracy
- opuszczenie stanowiska pracy przez zakończeniem pracy
- niestosowanie przepisów BHP
- uszkodzenie mienia zakładu pracy (lub jego umyślne zniszczenie)
- złamanie zakazu konkurencji i tajemnicy zawodowej
- działanie mobbingowe w zakładzie pracy lub na pracodawcy
- praca pod wypływem alkoholu lub środków odurzających
- spożywanie alkoholu na terenie zakładu pracy.
Popełnienie przez pracownika przestępstwa w czasie trwania umowy o pracę
Ta sytuacja uniemożliwia dalsze zatrudnianie pracownika. W szczególności, jeśli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu. Dyscyplinarne wypowiedzenie umowy jest możliwe wtedy, gdy pracownik jest przyłapany na tzw. “gorącym uczynku” lub pracownik zostanie skazany prawomocnym wyrokiem sądu. Domysły lub podejrzenia nie dają pracodawcy prawa zwolnienia pracownika bez zachowania okresu wypowiedzenia. Za przestępstwa uznaje się zbrodnie zagrożone pozbawieniem wolności przekraczającym 3 lata czy też występki zagrożone grzywną przekraczającą 5 000 złotych.
Zawiniona utrata uprawnień
Ostatnią z przyczyn rozwiązania umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia jest utrata uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku. Takim przykładem jest utrata prawo jazdy za spożywanie alkoholu, jeśli pracownik był zatrudniony na stanowisku kierowcy. Jeżeli utrata tych uprawnień wynika z przyczyn niezależnych od osoby pracującej, umowa nie może być rozwiązana bez wypowiedzenia z winy pracownika. Pracodawca nie może dokonać zwolnienia dyscyplinarnego, jeśli od czynu kwalifikującego się jako wykroczenie zgodnie z artykułem 52 Kodeksu pracy minęło ponad miesiąc.
Powodem zwolnienia dyscyplinarnego zazwyczaj jest określony czyn. Oprócz wyżej wymienionych powodów, dyscyplinarka grozi także za zakłócenie porządku w zakładzie pracy, czy wykorzystaniu sprzętu służbowego w celach prywatnych.
Czy należy się odprawa przy zwolnieniu dyscyplinarnym?
Zakończenie stosunku pracy w trybie dyscyplinarnym z winy pracownika niesie ze sobą szereg konsekwencji. Za zwolnienie dyscyplinarne nie przysługuje pracownikowi żadna odprawa. Odprawa należy się pracownikom, którzy utracili swoją pracę z winy pracodawcy. Zwolnienie dyscyplinarne uniemożliwia nie tylko utratę odprawy, ale także odebranie zaległego urlopu.
Zwolnienie dyscyplinarne a świadectwo pracy
Pracownik, który otrzymał zwolnienie dyscyplinarne, musi liczyć się z wieloma konsekwencjami. Jednym z nich jest umieszczenie wpisu na świadectwie pracy. Niestety, ale ten fakt jest sporym wyzwaniem i jednocześnie utrudnieniem dla pracownika w poszukiwaniu nowej pracy. Dzień odbioru dokumentu przez osobę dyscyplinarnie zwolnioną uznaje się za ostatni dzień w miejscu pracy. Obowiązkiem pracodawcy jest wręczyć pracownikowi świadectwo pracy w dniu rozwiązania umowy. Taką datę również należy wpisać w świadectwie.
Zobacz co musi zawierać “świadectwo pracy”
Zwolnienie dyscyplinarne pracownika a zasiłek dla bezrobotnych
Wiele osób, które utraciły pracę w wyniku zwolnienia w trybie dyscyplinarnym zastanawia się, czy po zwolnieniu należy się zasiłek dla bezrobotnych. Mimo, że pracodawca wręczył pracownikowi oświadczenie rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, nie skreśla go przed pobieraniem zasiłku bezrobotnego. Jak wiadomo zgodnie prawem pracy, zasiłek ten należy się osobom, które utraciły pracę. Wniosek o zasiłek dla bezrobotnych może złożyć również pracownik, który utracił pracę w ten sposób. Jednak aby to zrobić, musi wziąć pod uwagę kilka szczegółów.
Osoba, która rozwiązała swoją umowę za porozumieniem stron ze swoim pracodawcą może ubiegać się o zasiłek po 90 dniach od zakończenia okresu wypowiedzenia. Nieco inaczej sprawa wygląda w przypadku zwolnienia dyscyplinarnego. Pracownik, którego zwolniono dyscyplinarnie może ubiegać się o zasiłek wydłuża się do 180 dni. Oznacza to, że jeśli rozwiązanie umowy nastąpiło w przeciągu 6 miesięcy przed rejestracją w urzędzie, pracownik nie dostanie zasiłku. Pobieranie samego świadczenia zostało skrócone o czas między rozwiązaniem umowy a rejestracją w powiatowym urzędzie pracy.
Niesłuszne zwolnienie dyscyplinarne
Mogą się zdarzyć sytuacje, że zwolnienie pracownika w wyniku działań dyscyplinarnych według niego nie było słuszne. W związku z tym istnieje możliwość próby porozmawiania z pracodawcą na ten temat, lecz w większości przypadków tego typu rozmowy nie przynoszą oczekiwanych rezultatów, co prowadzi do skierowania sprawy do sądu pracy.
Przed sądem, pracownik, który został nieprawidłowo zwolniony w trybie dyscyplinarnym, ma możliwość domagania się przywrócenia do pracy lub otrzymania rekompensaty finansowej z tego powodu. Wysokość odszkodowania wynosi równowartość wynagrodzenia za okres wypowiedzenia, a w przypadku umowy o czasie określonym lub umowy o czasie wykonania określonej pracy, może być równa wynagrodzeniu za okres, na jaki umowa miała obowiązywać, jednak nie przekracza trzech miesięcy.
Zwolnienie pracownika w trybie dyscyplinarnym powinno być zawsze ostatecznością. Warto jednak pamiętać, że pracownik nie jest pozbawiony odpowiedzialności i oprócz praw, ma również obowiązki, które musi spełniać. Konsekwencje zwolnienia bez zachowania okresu wypowiedzenia są poważne, dlatego istotne jest przestrzeganie obowiązujących przepisów w miejscu pracy oraz zasad społecznego współżycia.
Zwolnienie dyscyplinarne – konsekwencje
Rozwiązanie umowy w trybie natychmiastowym niesie ze sobą wiele konsekwencji dla pracownika. Ten rodzaj rozwiązania umowy uwzględnia się w świadectwie pracy. Ten zapis pozostaje w dokumentach, a każdy przyszły pracodawca będzie miał możliwość dowiedzenia się o wcześniejszych wykroczeniach popełnionych przez pracownika. Znalezienie nowego zatrudnienia po zwolnieniu dyscyplinarnym staje się zatem często bardzo trudne.
Innymi konsekwencjami zwolnienia dyscyplinarnego jest utrata prawa do odprawy oraz trudności w uzyskaniu świadczeń dla bezrobotnych. Warto również zauważyć związek między zwolnieniem dyscyplinarnym a urlopem. Jeśli zwolniony pracownik nie wykorzystał jeszcze swoich dni wolnych, nie będzie mógł z nich skorzystać. Zamiast tego otrzyma pieniężną rekompensatę.